Áp suất, lưu lượng và cột áp – Những thông số không thể bỏ qua khi chọn máy bơm

Thông tin

Áp suất, lưu lượng và cột áp – Những thông số không thể bỏ qua khi chọn máy bơm

2025-05-15 14:37:31

Trong thế giới máy bơm công nghiệp, ba thông số vàng mà bất kỳ kỹ thuật viên hay chủ đầu tư nào cũng cần phải nắm rõ chính là: áp suất, lưu lượng và cột áp. Đây là những yếu tố then chốt quyết định hiệu suất vận hành, độ ổn định và tuổi thọ của hệ thống bơm. Tuy nhiên, không ít người vẫn nhầm lẫn hoặc xem nhẹ vai trò của chúng, dẫn đến việc chọn sai bơm hoặc lắp đặt không tối ưu, gây tốn điện, nhanh hỏng và hiệu suất thấp.

Vậy áp suất, lưu lượng, cột áp là gì? Tại sao chúng lại quan trọng đến vậy? Hãy cùng Cường Thịnh Vương phân tích chi tiết qua bài viết dưới đây.

Lưu lượng (Flow rate)

1. Lưu lượng là gì?

Lưu lượng là lượng chất lỏng mà máy bơm có thể di chuyển trong một đơn vị thời gian, thường được tính bằng:

- m³/h (mét khối trên giờ)

- L/min (lít/phút)

2. Tại sao lưu lượng quan trọng?

- Giúp xác định máy bơm có đủ năng lực vận chuyển chất lỏng theo nhu cầu thực tế hay không.

- Ứng dụng trong sản xuất yêu cầu lưu lượng cao như bơm cấp nước lò hơi, bơm xử lý nước thải, bơm hóa chất tuần hoàn

3. Chọn sai lưu lượng sẽ ra sao?

- Lưu lượng quá nhỏ: Không đáp ứng được nhu cầu vận hành dẫn đến tắc nghẽn, gián đoạn sản xuất.

- Lưu lượng quá lớn: Gây lãng phí điện năng, nhanh mòn cánh bơm, áp lực đường ống không ổn định.

Cột áp (Head)

1. Cột áp là gì?

Cột áp thể hiện khả năng đẩy nước lên cao của máy bơm, được tính bằng mét (m). Đây là tổng áp lực mà bơm phải tạo ra để đẩy chất lỏng qua toàn bộ hệ thống đường ống.

Gồm:

- Cột áp hút (hút sâu bao nhiêu mét)

- Cột áp đẩy (đẩy lên cao bao nhiêu mét)

- Cột áp tổn thất do ma sát đường ống

2. Tại sao cần tính chính xác cột áp?

- Nếu chọn bơm có cột áp thấp hơn thực tế, nước sẽ không tới được điểm mong muốn.

- Nếu chọn bơm có cột áp quá cao, dễ gây quá tải motor, hao mòn nhanh.

Ví dụ:

Bạn cần bơm nước lên bồn chứa cao 15m, đường ống dài 60m, khúc cua nhiều. Cột áp thực tế có thể lên tới 18–20m, không chỉ 15m như nhiều người nhầm tưởng.

Áp suất (Pressure)

1. Áp suất là gì?

Áp suất đo lực tác động lên một đơn vị diện tích của chất lỏng, đơn vị thường dùng:

- Bar

- Pascal (Pa)

- PSI (Pound/inch²)

- 1 bar tương đương khoảng 10 mét cột nước.

2. Khi nào cần quan tâm áp suất?

- Trong các hệ thống yêu cầu phun, rửa, ép, cấp nồi hơi, CIP… thì áp suất là yếu tố cực kỳ quan trọng.

- Máy bơm cần đảm bảo áp suất ổn định, tránh xung áp hoặc tụt áp đột ngột gây gián đoạn.

Mối liên hệ giữa áp suất, lưu lượng, cột áp

Ba thông số này không tách rời nhau, mà liên hệ chặt chẽ như một tam giác vận hành:

- Tăng lưu lượng → thường phải giảm cột áp hoặc tăng công suất bơm.

- Tăng cột áp → có thể làm giảm lưu lượng nếu công suất không đổi.

- Tăng áp suất làm việc → yêu cầu cánh bơm, đường ống, van phải chịu lực tốt hơn.

Việc chọn sai 1 trong 3 thông số có thể khiến:

- Máy bơm không đạt hiệu quả vận hành

- Gây rung lắc, cháy motor, hỏng seal

- Tăng chi phí vận hành và sửa chữa

Làm sao để chọn đúng máy bơm phù hợp?

1. Phân tích kỹ yêu cầu thực tế:

- Tổng chiều dài đường ống

- Chiều cao bơm đẩy

- Chất lỏng bơm: nước, hóa chất, nhớt…

- Nhiệt độ, độ nhớt, hạt rắn có hay không

2. Tham khảo biểu đồ đặc tính của bơm (pump curve)

3. Tham khảo chuyên gia kỹ thuật để tư vấn đúng model

Cường Thịnh Vương – Chuyên gia tư vấn thông số và lựa chọn máy bơm tối ưu

Với hơn 15 năm kinh nghiệm cung cấp, lắp đặt, sửa chữa máy bơm công nghiệp, Cường Thịnh Vương không chỉ bán máy mà đồng hành từ khâu khảo sát, tính toán, đến vận hành thực tế.

Chúng tôi cam kết:

- Tư vấn đúng áp suất, lưu lượng, cột áp cho từng hệ thống cụ thể

- Cung cấp máy bơm chính hãng, đầy đủ giấy tờ CO, CQ

- Có biểu đồ kỹ thuật và bản vẽ sơ đồ lắp đặt

- Hỗ trợ khảo sát tận nơi miễn phí, đưa ra phương án tiết kiệm và hiệu quả nhất